Atık Elektrikli Ve Elektronik Eşyaların Kontrolü Yönetmeliği

2014-04-22 22:11:42

Resmi Gazete Tarihi: 22.05.2012 Resmi Gazete Sayısı: 28300

ATIK ELEKTRİKLİ VE ELEKTRONİK EŞYALARIN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar ve Genel İlkeler

Amaç

MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı; elektrikli ve elektronik eşyaların üretiminden nihai bertarafına kadar çevre ve insan sağlığının korunması amacıyla elektrikli ve elektronik eşyalarda bazı zararlı maddelerin kullanımının sınırlandırılması, bu sınırlandırmalardan muaf tutulacak uygulamaların belirlenmesi, elektrikli ve elektronik eşyaların ithalatının kontrol altına alınması, elektrikli ve elektronik atıkların oluşumunun ve bertaraf edilecek atık miktarının azaltılması için yeniden kullanım, geri dönüşüm, geri kazanım yöntem ve hedeflerine ilişkin hukuki ve teknik esasları düzenlemektir.

Kapsam

MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, Ek-1/A’da yer alan kategorilere dâhil olan elektrikli ve elektronik eşyaları kapsar. Ek-1/A’da tanımlanan kategorilere giren ürünlerin listesi, Ek-1/B’de verilmiştir.

(2) Bu Yönetmelik, Ek-1/A’da yeralan kategorilere dâhil olup bu Yönetmeliğin kapsamında olmayan bir ekipmanın parçasını oluşturacak şekilde monte edilmiş elektrikli ve elektronik eşyaları kapsamaz.

(3) 30/5/2009 tarihinden önce piyasaya sunulmuş olan ürünler için üretilen tamir ve yeniden kullanım amaçlı yedek parçalarda, 5 inci maddenin birinci fıkrasının (a) bendi uygulanmaz.

(4) Standart dışı veya hatalı olarak üretilen ve üreticisi tarafından ürün olarak değerlendirilemeyen eşyalar, 15 ve 16 ncı maddede belirtilen hedefler hariç, bu Yönetmelik hükümlerine tabidir.

(5) Sağlık ve güvenlikle ilgili kanuni yükümlülükler ve atık yönetimi mevzuatı hükümleri saklıdır.

(6) Özel olarak askeri amaç taşımayan ürünler hariç, ülke güvenliğinin korunmasına yönelik ekipman, silah, mühimmat ve savaş gereçlerinde bulunan elektrikli ve elektronik eşyalar bu Yönetmeliğin kapsamı dışındadır. Malzemelerin askeri amaç taşıyıp taşımadığı, Millî Savunma Bakanlığı ve Genelkurmay Başkanlığınca müştereken tespit edilir.

Dayanak

MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik;

a) 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayılı Çevre Kanununun 8, 11 ve 12 nci maddeleri ile 29/6/2011 tarihli ve 644 sayılı Çevre ve Şehircilik Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 2 ve 8 inci maddelerine ve 29/6/2001 tarihli ve 4703 sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanuna dayanılarak,

b) Avrupa Birliğinin 2002/95/EC sayılı Elektrikli ve Elektronik Eşyalarda Bazı Zararlı Maddelerin Kullanımının Sınırlandırılmasına İlişkin Direktifi ile 2002/96/EC sayılı Atık Elektrikli ve Elektronik Eşya Direktifine paralel olarak,

hazırlanmıştır.

Tanımlar ve kısaltmalar

MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;

a) Aktarma merkezi: Üreticilerin veya çevre izin ve lisansına sahip AEEE işleme tesislerinin atık elektrikli ve elektronik eşyaların toplanması amacıyla kurdukları merkezleri,

b) Atık elektrikli ve elektronik eşya (AEEE): 5/7/2008 tarihli ve 26927 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmelikte yer alan atık tanımına uygun ve Ek-1/A’da tanımlanan kategorilerde yer alan ürünlerin kullanım ömrü dolduğu andaki bütün bileşenlerini, unsurlarını ve ihtiva ettiği sarf malzemelerini,

c) Bakanlık: Çevre ve Şehircilik Bakanlığını,

ç) Bertaraf: Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmeliğin Ek-II A’sında yer alan işlemlerden herhangi birini,

d) Çevre lisansı: 29/4/2009 tarihli ve 27214 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmelikte düzenlenen lisansı,

e) Dağıtıcı: Elektronik iletişim yoluyla yapılan satışlar da dâhil olmak üzere, ticari olarak kullanıcıya elektrikli veya elektronik eşya ulaştıran gerçek veya tüzel kişileri,

f) Elektrikli ve elektronik eşya (EEE): Ek-1/A’da yer alan kategorilere dâhil olan ve alternatif akımla 1000 Volt’u, doğru akımla da 1500 Volt’u geçmeyecek şekildeki kullanımlar maksadıyla tasarlanmış olan, uygun bir biçimde çalışması için elektrik akımına veya elektromanyetik alana bağımlı olan eşyaları ve bu akım ve alanların üretimi, transferi ve ölçümüne yarayan eşyaları,

g) Evsel AEEE: Evlerden gelen ve özellikleri ile miktarı açısından evlerden gelenlerle benzerlik gösteren ticari, kurumsal, endüstriyel ve diğer kaynaklardan gelen AEEE’yi,

ğ) Finansman anlaşması: Mülkiyet devrine imkân sağlayıp sağlamadığına bakılmaksızın, herhangi bir ürünle ilgili olarak gerçekleştirilen tüm kredi, kira, kiralama ve vadeli satış anlaşması veya düzenlemesini,

h) Geçici depolama alanı: İşleme tesislerinde, atık elektrikli ve elektronik eşyaların ve parçalarının bu Yönetmelikteki teknik koşullara göre bekletildiği alanları,

ı) Geri dönüşüm: Yakarak enerji kazanma hariç, atık malzemelerini asıl veya başka bir kullanım amacıyla üretim sürecine tabi tutmayı,

i) Geri kazanım: Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmeliğin Ek-II B’sinde yer alan işlemlerden herhangi birisini,

j) Getirme merkezi: Evsel AEEE’lerin toplanması için belediyeler tarafından kurulan atık toplama merkezlerini,

k) Homojen malzeme: Sökme, kesme, ezme, aşındırma gibi mekanik işlemlerle farklı malzemelere ve parçalara ayrılamayan malzemeyi,

l) İşleme: AEEE’lerin arındırılması, sökümü, parçalanması, geri kazanımı veya bertarafa hazırlanması amacıyla bir tesise teslim edilmesinden sonra yapılan her türlü faaliyet ile AEEE’lerin geri kazanımı veya bertarafı için gerçekleştirilecek diğer işlemleri,

m) İşleme tesisi: İşleme tanımı kapsamında yeralan arındırma, söküm, parçalama, parçalama sonrası oluşan atıkların geri kazanımı faaliyetlerinden asgari üç faaliyeti gerçekleştiren ve 21 inci maddeye göre çevre izin ve lisansı alınmış tesisleri,

n) Önleme: AEEE’lerin ve bunların ihtiva ettiği malzeme ile maddelerin miktarlarının ve çevreye verdikleri zararın azaltılmasına yönelik alınan tedbirleri,

o) Sahipsiz atık: EEE’nin atık olduğu anda üreticisi piyasada bulunmayan veya tespit edilemeyen AEEE’yi,

ö) Tarihsel atık: Bu Yönetmeliğin yürürlüğe giriş tarihinden önce piyasaya sürülen ürünlerden kaynaklanan AEEE’yi,

p) Tehlikeli madde veya müstahzar: 26/12/2008 tarihli ve 27092 Mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Tehlikeli Maddelerin ve Müstahzarların Sınıflandırılması, Ambalajlanması ve Etiketlenmesi Hakkında Yönetmelikte tehlikeli olarak tanımlanan madde veya karışımları,

r) Üretici: 6/3/2011 tarihli ve 27866 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Mesafeli Sözleşmelere Dair Yönetmelik kapsamındaki mesafeli sözleşmeler ile yapılan satışlar da dâhil olmak üzere, satış yöntemine bağlı olmaksızın;

1) Kendi markasıyla elektrikli ve elektronik eşya üreten ve satan,

2) Kendi markasıyla başka tedarikçiler tarafından üretilen elektrikli ve elektronik eşyaları satan,

3) Ticari amaçlarla elektrikli ve elektronik eşya ithal eden

gerçek ve tüzel kişileri,

s) Yeniden kullanım: AEEE’lerin veya parçalarının, belediyelere, dağıtıcılara, işleme tesislerine, toplama noktalarına veya üreticilere teslim edilenler de dâhil olmak üzere, tasarlandıkları asıl amaç için tekrar kullanıldıkları her türlü uygulamayı,

ş) Yetkilendirilmiş kuruluş: Bu Yönetmelikten kaynaklanan yükümlülüklerin yerine getirilmesi amacıyla Bakanlıkça belirlenen esaslar dâhilinde oluşturulan ve kâr amacı gütmeyen ortak uyum organizasyonunu,

ifade eder.

Genel ilkeler

MADDE 5 – (1) Elektrikli ve elektronik eşyalar ile atık elektrikli ve elektronik eşyaların yönetimine ilişkin ilkeler şunlardır:

a) 30/5/2009 tarihinden sonra ithal veya imal yoluyla piyasaya sürülen Ek-1/A’da verilen 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 10 nolu sınıflara dâhil olan elektrikli ve elektronik eşyalar ile elektrik ampulleri ve evsel amaçlı kullanılan aydınlatma gereçlerinde, Ek-2’de yer alan istisnalar hariç, kurşun (Pb), cıva (Hg), artı altı değerlikli krom (Cr6+), polibromürlü bifeniller (PBB) ve polibromürlü difenil eterler (PBDE) ile kadmiyumun (Cd) bulunması yasaktır.

b) Yeni tasarım ürünlerde, teknik açıdan uygun olması durumunda geri dönüştürülebilen malzeme kullanımı teşvik edilir.

c) AEEE’lerin bir bütün olarak yeniden kullanımına öncelik verilir.

ç) Toplanan AEEE’lerin işlenmesi sağlanarak 16 ncı maddedeki geri kazanım ve geri dönüşüm oranları sağlanır.

d) AEEE’lerin ve parçalarının teknik olarak işlenerek geri dönüşüm ve geri kazanım imkânının bulunmaması durumunda bertarafına müsaade edilir.

e) AEEE’lerin geri dönüşümü, geri kazanımı ve bertarafı çevre lisanslı tesislerde yapılır.

f) AEEE’lerin işlenmesi sonucu ortaya çıkan atıkların azaltılması veya imhası amacıyla çevre mevzuatına aykırı olarak yakılması ve alıcı ortama verilmesi yasaktır.

g) AEEE’lerin yönetiminden kaynaklanan çevresel zararların giderilmesi ile ilgili tazminat ve diğer maliyetler, “kirleten öder” ilkesine göre AEEE’lerin yönetimi için sorumlu olan gerçek veya tüzel kişilere aittir.

ğ) EEE üretimi yapılan tesiste oluşan veya garanti kapsamında yetkili servislerden iade alınan AEEE’lerin işlenmesi amacıyla üretim yerinde kurulan üniteler için çevre lisansı şartı aranmaz. Bu ünitelerde işleme faaliyeti bu Yönetmelikte belirtilen kriterlere uygun olarak gerçekleştirilir. EEE üretimi yapılan tesislerde oluşan AEEE’lerin geçici depolanması 13 üncü maddenin birinci fıkrasına göre yapılır. Üretim yerlerinde kurulacak olan işleme üniteleri ile geçici depolama alanları için ilgili çevre ve şehircilik il müdürlüğünden uygunluk yazısı alınması zorunludur.

(2) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında; 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (r) bendinin (2) numaralı alt bendinde tanımlanan üretici tarafından piyasaya sürülen ürünler üzerinde, aynı bendin (1) numaralı alt bendinde tanımlanan üreticinin de markasının bulunması durumunda, ürünlerin üreticisi olarak (1) numaralı alt bentte yer alan kişi veya kuruluşlar sorumludur.

(3) Herhangi bir finansman anlaşması dâhilinde finans sağlayan kişi veya kuruluşlar, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (r) bendinde belirtilen üretici tanımı koşullarını sağlamadıkları sürece üretici olarak değerlendirilmezler.

İKİNCİ BÖLÜM

Görev, Yetki ve Sorumluluklar

Bakanlığın görev ve yetkileri

MADDE 6 – (1) Bakanlık;

a) Ek-1/A’da verilen 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 10 nolu sınıflara dâhil olan elektrikli ve elektronik eşyalar ile elektrik ampulleri ve evsel amaçlı kullanılan aydınlatma gereçlerinin üreticileri tarafından verilen Ek-3’te yer alan Uygunluk Beyan Formunu yıllık olarak toplamakla, gerekli kayıt sistemini oluşturmakla ve firma kod numarası vermekle,

b) Denetim ve izleme yapmak veya yaptırmakla,

c) 5 inci maddenin birinci fıkrasının (a) bendine aykırılık durumunda,

1) Ürünün piyasaya arzının yasaklanmasını,

2) Piyasaya arz edilmiş ürünlerin piyasadan toplatılmasını,

3) 2872 sayılı Çevre Kanununda öngörülen idari cezaların tatbik edilmesini

sağlamakla,

ç) 21 inci maddeye göre çevre izin ve lisansı vermekle,

d) Üreticiler tarafından hazırlanan yönetim planlarını değerlendirmek ve üreticilerin beyanları esas alınarak bir kayıt ve denetim sistemi oluşturmakla,

e) Belediyelerin hazırladıkları AEEE yönetim planlarının uygunluğunu değerlendirmekle,

f) Dağıtıcıların, belediyelerin ve üreticilerin oluşturdukları toplama ve geri dönüşüm faaliyetlerini değerlendirmek ve bu Yönetmelik hükümlerine aykırılık tespit edilmesi halinde gerekli idari işlemleri uygulamakla,

görevli ve yetkilidir.

(2) Bakanlık gerekli gördüğü durumlarda bu maddede belirtilen yetkilerinin bazılarını, sınırlarını belirlemek kaydıyla çevre ve şehircilik il müdürlüklerine devredebilir.

Çevre ve şehircilik il müdürlüklerinin görev ve yetkileri

MADDE 7 – (1) Çevre ve şehircilik il müdürlükleri;

a) Lisans verilen atık elektrikli ve elektronik eşya işleme tesislerinin faaliyetlerini izlemek, denetlemek, ilgili mevzuata aykırılık halinde gerekli yaptırımın uygulanmasını sağlamakla,

b) AEEE taşıma araçlarına taşıma lisansı vermekle ve faaliyetlerini denetlemekle, gerekli durumlarda lisansı iptal etmekle ve/veya yenilemekle,

c) EEE üreticilerinin sahasında 5 inci maddenin birinci fıkrasının (ğ) bendine göre oluşturulacak üniteler için uygunluk yazısı vermekle,

görevli ve yetkilidir.

Belediyelerin görev ve sorumlulukları

MADDE 8 – (1) Belediyeler;

a) Evsel AEEE’lerin, 15 inci maddenin birinci fıkrasında belirtilen toplama hedeflerine göre etkin bir biçimde diğer atıklardan ayrı toplanmasını sağlamak amacıyla AEEE yönetim planını hazırlamakla ve (c) bendinde belirtilen AEEE toplama başlangıç yılından en az altı ay önce Bakanlığa göndermekle,

b) Yönetim planı çerçevesinde toplama programı hakkında konutları bilgilendirmek, bu program çerçevesinde toplama işlemini yapmak veya yaptırmakla,

Pdf Olarak İndirmek İçin Tıklayınız »